جستجوگر پیشرفته
موضوع : مناسبت ها ,

عید باستانی ایرانیان
واژه نوروز یک اسم مرکب است که از ترکیب دو واژهٔ فارسی «نو»(تازه - جدید. اکنون) و «روز»(رووز-رز-روژ)در فارسی میانه به چم خورشید و آفتاب هم بکار می رفته است. امروزه در فارسی این نام در دو معنی بهکار میرود.
۱) نوروز عام: روز آغاز اعتدال بهاری (برابری شب و روز) و آغاز سال نو
نوروز خاص: روز ششم فروردین با نام «روز خرداد»
ایرانیان باستان از نوروز به عنوان ناوا سرِدا یعنی سال نو یاد میکردند. مردمان ایرانی آسیای میانه نیز در زمان سغدیان و خوارزمشاهیان، نوروز را نوسارد و نوسارجی به معنای سال نو مینامیدند.
جشن نوروز با تحویل سال یا لحظه اعتدال بهاری آغاز میشود. در دانش ستارهشناسی، اعتدال بهاری یا اعتدال ربیعی در نیمکره شمالی
نیمکره شمالی زمین به لحظهای گفته میشود که خورشید از صفحه استوای زمین میگذرد و به سوی شمال آسمان میرود. این لحظه، لحظه اول برج حمل نامیده میشود، و در تقویم هجری خورشیدی لحظه تحویل سال تعیین کننده نخستین روز(هرمز روز یا اورمزد روز)از ماه فروردین است، چنانچه سال قبل از ظهر و در نیمه اول شبانه روز تحویل شود همانروز نوروز است و در صورتیکه تحویل بعد از ظهر باشد فردای آن نوروز است.
در کشورهایی مانند ایران و افغانستان که تقویم هجری شمسی به کار برده میشود، نوروز، روز آغاز سال نو است. اما در کشورهای آسیای میانه و قفقاز، تقویم میلادی متداول است و نوروز به عنوان آغاز فصل بهار جشن گرفته میشود و روز آغاز سال محسوب نمیشود.
تاریخچه
منشاء و زمان پیدایش نوروز به درستی معلوم نیست، اما این جشن قدمتی سه هزار ساله دارد و قدیمیترین آیین ملی در جهان به شمار میرود. در برخی از متون کهن ایران از جمله شاهنامه فردوسی و تاریخ طبری، جمشید و در برخی دیگر از متون کیومرث بهعنوان پایهگذار نوروز معرفی شده است. ابداع نوروز در شاهنامه بدین صورت روایت شده است که جمشید در حال گذشتن از آذربایجان دستور داد تا در آنجا برای او تختی بگذارند و خودش با تاجی زرین بر روی تخت نشست. با رسیدن نور خورشید به تاج زرین او جهان منور شد و مردم شادمانی کردند و آن روز را روز نو نامیدند. برخی از روایتهای تاریخی نیز آغاز نوروز را به بابلیان نسبت میدهد. طبق این روایتها رواج نوروز در ایران به 538 سال قبل از میلاد یعنی زمان حمله کورش به بابل بازمیگردد. همچنین در برخی از روایتها از زرتشت بهعنوان بنیانگذار نوروز نام برده شده است.
با افزایش محبوبیت عید نوروز در آسیای میانه و همچنین با اعلام رسمیشدن این مراسم در ترکیه، جهان در آینده نزدیک شاهد برگزاری آن در ابعاد وسیعتر خواهد بود.
آداب و رسوم عید نوروز که تقریبادر هر خانه ای انجام می گردد:
نظافت و لباس تمیز
خرید لباس نو و سبز کردن گندم
خانه تکانی
تهیه سفره هفت سین
یکی از آداب عید نوروز، جمع شدن تمام افراد خانواده بر سر سفره عید در لحظه تحویل سال نو
دعای تحویل سال نو یکی دیگر از آداب عید نوروز
نماز عید
زیارت اهل قبور
دید و بازدید و دادن عیدی
● سیزده بدر
سعدی در غزلی به مناسبت نوروز و آغاز سال نو میگوید:
برامـــــــــد باد صــــــبح و بوی نــــــــوروز |
به کام دوستـــــان و بخت پیروز |
|
مبارک بادت این سال و هــــــــمه سال |
همایون بادت این روز و همه روز |
|
چو آتش در درخت افکنــــــــــد گلـــــــنار |
دگر منقل منه آتش میــــــــفروز |
|
چو نرگس چشم بخت از خواب برخاست |
حسدگو دشمنان را دیده بردوز |
|
بهاری خرم است ای گل کجـــــــــــــایی |
که بینی بلبلان را نالــــه و سوز |
امتیاز : |

مطالب مرتبط
ارسال نظر برای این مطلب
این نظر توسط کتابخانه الکترونیکی در تاریخ 1393/01/06 و 0:11 دقیقه ارسال شده است
با سلام؛
به ما هم سر بزنید.
در صورت تمایل به تبادل لینک به ما اطلاع بدید.
کتابخانه الکترونیکی دبیرستان پسرانه سما