تقریبا همه ما بارها پس از دیدن یک دست نوشته بدخط و نازیبا این را گفته یا شنیده ایم که پدر،مادر ، پدربزرگ یا مادربزرگم با اینکه تحصیلات ابتدایی قدیم رو  داره از من و خیلی از تحصیل کرده های امروزی زیباتر می نویسه. اما چرا؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟

چطور پدران ما می‌توانستند از یک قالب ثابت استفاده کنند، اما بچه‌های ما هر کدام به یک سبک و شیوه می‌نویسند؟

راهکارهایی که بسیار در این زمینه مفیدند:

* برای معلمان در زمینه خط نستعلیق دوره‌های كارآموزی آموزش  ضمن خدمت گذاشته شود تا پس از دیدن دوره‌های لازم، در كلاس حضور یابند.

* انگیزه آموزش خط زیبا به دانش‌آموزان در معلمان تقویت شود.

* با رسیدگی انفرادی به نوشته‌های كودكان ضعیف دلیل بدخطی بررسی و برای برطرف كردن آن تمهیدات لازم اندیشیده شود.

* علاقه و انگیزه برای صحیح نوشتن و زیبانویسی را در كودكان تقویت كنند.

* به تفاوت‌های فردی و نقاط قوت و ضعف دانش‌آموزان توجه شود.

* مقدار تكالیف با توانایی كودكان تناسب داشته باشد.

* تكالیف هدفدار باشد و باعث تقویت قوای ذهنی كودك شود.

* تكالیف به گونه‌ای باشد تا تمرین و تكرار آنها باعث تثبیت یادگیری شود.

* تكالیف به صورت مستمــــر مورد رسیدگــی معلم قرار گیرد و او از تشویق و تذكر استفاده كند.

* اهمیت انجام دادن تكالیف نوشتنی برای كودك مشخص باشد.

* از الفاظ مناسب و زیبا مانند بسیار خوب، عالی، آفرین فرزندم و ... در تأیید نوشته‌های كودكان استفاده شود.

* هرگز نباید تكالیف دانش‌آموزان را خط زد، زیرا انگیزه زیبا نوشتن را در آنها 

از بین می‌برد.

* در نوع تكالیف تنوع وجود داشته باشد تا رغبت انجام دادن آن در دانش‌آموز ایجاد شود.

* بعضی اشتباهات دانش‌آموزان چشم‌پوشی شود و او مورد راهنمایی قرار گیرد.

* هدف از نوشتن به صورت خط نستعلیق برای دانش‌آموزان روشن باشد.

* دانش‌آموزان به خط زمینه دفتر و تخته كلاس توجه كنند.

* دانش‌آموزان به جهت‌های حركت در نوشتن مانند بالابه پایین، راست به چپ و زیر خط دقت كنند.

* كودك مداد را به طور صحیح در دست بگیرد و برای نوشتن، از ابزار مناسب استفاده كند.

* با رعایت نظم و پاكیزگی صفحه دفتر خود را كثیف نكند.

* زیاد درشت و زیاد ریز ننویسد و به یك اندازه نوشتن عادت كند.

* در آغاز نوشتن از دفاتر خط‌دار استفاده كند تا بتواند در مراحل بعدی بدون استفاده از خط زمینه مطلب خود را در خطی مستقیم و درست بنویسد.

* دانش‌آموزان عادت كنند واژگان را یك‌سره و یك باره بنویسند و سپس نقطه‌های حروف هر كلمه را بگذارند.

* بهتر است تا زمانی كه شاگردان به درست نوشتن عادت كنند، تكالیف خود را در كلاس و زیر نظر مستقیم معلم انجام دهند.

* دانش‌آموزان نوشتن واژگان دیگر را نیز تمرین كنند و نوشتن كلمات و رونویسی مختص به كتاب نباشد تا درست نوشتن كلمات دیگر را نیز یاد بگیرند.

* از وضع خانوادگی، مالی، فرهنگی، توانایی‌ها، حالات روحی روانی، عاطفی و بهداشتی دانش‌آموزان اطلاعات كافی در دست باشد، زیرا گاهی انگیزه‌های بدخطی ناراحتی‌های روحی  عاطفی و فرهنگی است.

*‌ یك رسم‌الخط یك دست و یكسان به خط ریز نستعلیق یا شبیه آن برای سال اول در نظر گرفته شود.

* كتب درسی با رسم‌الخط تلطیف شده خط نستعلیق چاپ شود.

* نگاه كردن به خط نستعلیق(مشق نظری) تأثیر زیادی در خوش‌نویسی دارد. بنابر این بهتر است از پایه اول دانش‌آموز با این خط آشنا شود.

* به ساعت خوشنویسی اهمیت بیشتری داده شود.

* از رسم‌الخط‌های تحریری برای تقویت مهارت دانش‌آموزان در نوشتن استفاده شود(مانند تمرین‌هایی برای پر رنگ‌كردن كلمات تحریری، كپی كردن از روی آنها جهت تمرین، شبیه‌سازی به طور مستقیم از طریق نگاه كردن(مشق نظری) و عمل سایه‌زدن).

* در استفاده از خط نستعلیق به صورت مداوم و مستمر تأ‌كید شود.

علل بد خطی دانش آموزان:

* توجه نكردن دانش‌آموز به خط زمینه دفتر و تخته كلاس

* اضطراب و نگرانی دانش‌آموزان هنگام نوشتن.

* نداشتن اعتماد به نفس هنگام نوشتن.

* نداشتن آ‌مادگی جسمانی، روانی، روحی.

* وجود اختلالات یادگیری در دانش‌آموزان.

* نداشتن هدف و انگیزه برای زیبانویسی.

* مواجه شدن دانش‌آموزان با حجم زیاد تكالیف.

* تندنویسی تكالیف.

* استفاده از خودكار، روان‌نویس و وسایل مشابه آن.

* آشنا شدن دانش‌آموزان در كلاس اول با خط نسخ ماشینی، این امر سبب می‌شود در كلاس‌های بالاتر به سختی بتواند خط نستعلیق را جایگزین خط نسخ كند.

* خط نسخ  كتاب‌های درسی دوره ابتدایی.

* اتلاف وقت هنگام نوشتن خط نسخ مانند كلمه (محمد) اگر همین كلمه را دانش‌آموز با خط نستعلیق بنویسد سرعت بیشتری خواهد داشت.

* بی‌توجهی به هنر.

* خط نسخ روی كاغذ حجم بیشتری می‌گیرد، اما واژگان در خط نستعلیق جای كمتری اشغال می‌كنند.

* خط نسخ به سبب نداشتن سیرهای دایره‌ای و انحناها و قوسهای موجود در مفردات و كلمات صرفاً یادگیری در خواندن و نوشتن را تسهیل میكند و تأثیری در خوشنویسی ندارد.

* فشردگی برنامه كلاسی در یك نیمروز و فشار بر دانش‌آموزان به سبب دو یا چند نوبتی بودن مدرسه.

* استفاده از ابزار نامناسب از جمله مداد كوتاه و كاغذ بدون خط به خصوص در پایه‌های اولیه ابتدایی.

* بی‌‌دقتی هنگام نوشتن و رعایت نكردن هم شكلی، هم اندازه و هم فاصله بودن واژگان.

* بی‌دقتی برای تمیز و مرتب نوشتن. * دادن تكالیف نامناسب و بدون تناسب با توانایی كودكان.

* بی‌اعتنایی اغلب معلمان ابتدایی به استفاده از خط‌ نستعلیق و  آموزش آن.

* واكنش‌های منفی و نامناسب بعضی معلمان در برخورد با نوشته‌های دانش‌آموزان.* جدی نگرفتن یادگیری خط از طرف خانواده و مدرسه و نبود مراقبت‌های لازم.

* نبود انگیزه، حوصله و دانش لازم نزد برخی معلمان ابتدایی برای آموزش خط به دانش‌آموزان.

* بدخطی بعضی از والدین، سرمشق نامناسبی برای كودكان است.

* دادن سرمشق‌هایی با رسم‌الخط نامناسب به دانش‌آموزان.

* ندانستن روش‌ و راهكارهای، خوشنویسی و اجرا نكردن تمرین‌های لازم.

* قرار دادن چپ دست و راست دست در كنار هم هنگام نوشتن.

* بی‌توجهی به زیبایی هنری خط كه باعث تقویت روح لطیف در كودكان می‌شود.

* نبود دستورالعمل مشخص و روشنی برای آموزش خط نستعلیق به منظور تكرار و تمرین دانش‌آموزان.

مولف مجموعه 4جلدی «زیبانویسی» معتقد است: هدف از آموزش زیبانویسی، ابتدا نوشتن درست حروف و کمات است و برای این کار، ابتدا باید معلمان با اصول زیبانویسی آشنا شوند و بعد این روش‌ها را به دانش‌آموزان خود آموزش دهند.

به گزارش خبرنگار مهر، خط خوب تنها به معنایِ خوش خط نوشتن نیست، بلکه در درجۀ نخست، تأکید بر درست‌نویسی است. درست‌نویسی خط فارسی بر مبنای چگونگی قرارگیری تک تک واژه‌ها روی خط‌های کاغذ است و بهترین راه درست نوشتن آن است که از همان ابتدا که خواندن و نوشتن را می‌آموزیم، درست‌نویسی را هم بیاموزیم.

دانش‌آموزانی که وارد فضایِ پیش‌دبستانی می‌‍شوند، تازه می‌خواهند خواندن و نوشتن را بیاموزند و این آموختن را با قلم و کاغذ آغاز می‌کنند. به غیر از آشنایی با شکل اصلی حروف، بهتر آن است که طرز زیبا نوشتن را بیاموزند. از این جهت، به مرور زمان دست خط بهتری پیدا خواهند کرد و در کنار تشویق و ابراز نظر مطلوب اطرافیان، علاقه به بهتر نوشتن و درست نوشتن را که هر دو در آیندۀ تحصیلی و کاری تک تک دانش¬آموزان تأثیرگذار است، خواهند داشت.

. چطور پدران ما می‌توانستند از یک قالب ثابت استفاده کنند، اما بچه‌های ما هر کدام به یک سبک و شیوه می‌نویسند؟

 نبود خط زمینه یکی از مشکلات بزرگ کتاب‌های درسی است .

 خط ما باید کاربردی شود و یکی از راه‌ها برای کاربردی کردن خط فارسی استفاده از خط زمینه است. در سال‌های 1310 پدران ما یک خط نستعلیق زیبا داشتند، حالا تضاد خطوطی که پیش چشم بچه‌هاست، باعث شده هر کدام به گونه‌ای متفاوت با دیگری بنویسند.

مؤسسۀ انتشارات قدیانی، کتاب «آموزش و تمرین زیبانویسی برای پیش دبستانی‌ها»  را در 4